Deze column staat in Het Financieele Dagblad van 12 december 2019. Volg deze link voor mijn eerdere FD columns.
Tien jaar geleden al waarschuwde toenmalig Eurocommissaris voor Consumentenbescherming Meglena Kuneva in een vaak geciteerde speech dat ‘persoonsgegevens de nieuwe olie, oftewel valuta van de digitale wereld zijn’.
Al gaat de oliemetafoor niet helemaal op, de beschikkingsmacht over persoonsgegevens is inderdaad existentieel voor geopolitieke en economische macht: in 2019 zijn zeven van de acht grootste bedrijven ter wereld (naar marktwaarde) actief in de data-economie.
Gek genoeg kwam het toezicht op die economie in 2019 pas echt op gang, tien jaar – een eeuwigheid in internettijd – na Kuneva’s bezorgde speech. In 2020 zullen toezichthouders over elkaar heen buitelen met de ene na de andere megaboete om die ook door verontrustte burgers gevoelde achterstand in te halen.
Juist in die haast met boete enschuld schuilt een monumentale uitdaging. Toezichthouders van allerlei pluimage uit allerlei landen bekijken de datawereld ieder door hun eigen bril, zoals het borgen van privacy, gezondefinanciële markten, een eerlijke behandeling van consumenten, of concurrentie op een specifieke markt.
Tegelijkertijd scheren activiteiten van ondernemingen dwars door al die conceptuele afbakeningen en landsgrenzen heen. Daarin schuilt een reëel risico voor zowel toezicht als onderneming: enerzijds worden ondernemingen door de verkeerde toezichthouder onrechtmatig bestraft en draait de rechter dat later terug, anderzijds zijn toezichthouders soms te mild in hun beoordeling waar andere waakhonden in hun toets van dezelfde activiteit veel harder zouden doorbijten.
De noodzakelijke Europese wetgeving die toezichthouders dwingt tot samenwerken en delen van competentie en boetebevoegdheden, oftewel van macht en geld voor de staatskas, zal er ook in 2020 niet komen. Rechtsonzekerheid voor ondernemingen en verder wantrouwen van de burger in het beschermingsvermogen van hun overheid in de digitale wereld, zijn het kind van de rekening. Continue reading 73e FD Column: EU moet toezichthouders verplichten tot samenwerking
